Proteinat dhe roli i tyre ne organizem
Proteinat jane mikromolekula te cilat kryesisht perbehen nga elementet e karbonit, hidrogjenit, oksigjenit, azotit si dhe rralle herej prej sulfurit. Proteinat jane baza kryesore e qelizave. Ato jo vetem qe i japin qelizave nje strukture, por jane edhe makina molekulare, ku bejne transportimin e materialeve, pompojne jonet, katalizojne reaksionet kimike si dhe i njohin materialet sinjalizuese.
Madhesia e nje proteine sipas rregulles matet me kilo - Dalton (kDa). Proteina me e madhe tek njeriu eshte Titin dhe eshte 3600 kDa, perbehet nga me shume se 30.000 aminoacide dhe permban 320 proteindomene. Formimi i nje proteine, si dhe ndertimi i saj eshte i konduar me gjenin perkates.
Proteinat jane molekula qe te gjitha qeniet njerezore jane ne gjendje t’i sintetizojne nga atomi i karbonit (C). Ato jane molekula shume te gjata, dhe perbehen nga aminoacidet qe jane elmentet perberese te proteinave, jane elemente ndertuese te organizimit, glucidet dhe lipidet jane gjithashtu te rendesishme pasi qe jane perberes te organizmit.
Proteniat jane furnizuesi i vetem i azotit ne organizem, qe eshte i domosdoshem per rritjen dhe mbajtjen ne jete. Ato perterihen pa ndalur. Shpejtesia e perteritjes ndryshon sipas proteinave. Ato plaken dhe fillojne te shkaterrohen, dhe ky shkaterrim furnizon trupin me energji. 1 gr = 4 kalori (Kcal).
Roli i proteinave ne trup
Proteinat me prejardhje bimore:
Proteinat me origjine bimore nuk i kane te gjitha aminoacidet esenciale (pervec sojes), dhe i gjejme te:
Keto pembajne t gjitha aminacidet e domosdomshe, dhe i gjejme te:
Nevojat ditore varen nga pesha:
0.8 - 0.9 gram per 1 kilogram te peshes ne dite, me ndryshime ne baze te rendesise se aktivitetit muskulor.
Per bodybuilding nevojat jane mesatarisht 1.5 - 2 gram per kilogram peshe ne dite:
Pesha juaj - Proteina gjate dites (faktori 1.8/kg/ dite
45 kg - 81 gram ne dite
50kg - 90 gram ne dite
55 kg - 99 gram ne dite
60 kg - 108 gram ne dite
65 kg - 117 gram ne dite
70 kg - 126 gram ne dite
75 kg - 135 gram ne dite
90 - kg - 162 gram ne dite
Nevoja per proteina ndryshon sipas moshes: gjinise, (grate kane me pake nevoje pasi qe masa e tyre muskulore eshte me e vogel). Keto nevoja ditore plotesohen duke konsumuar dy os tri here ne dite ushqim me origjine kafshesh ose bimesh te pasura me proteina.
Burimi: //fb
Proteinat jane mikromolekula te cilat kryesisht perbehen nga elementet e karbonit, hidrogjenit, oksigjenit, azotit si dhe rralle herej prej sulfurit. Proteinat jane baza kryesore e qelizave. Ato jo vetem qe i japin qelizave nje strukture, por jane edhe makina molekulare, ku bejne transportimin e materialeve, pompojne jonet, katalizojne reaksionet kimike si dhe i njohin materialet sinjalizuese.
Madhesia e nje proteine sipas rregulles matet me kilo - Dalton (kDa). Proteina me e madhe tek njeriu eshte Titin dhe eshte 3600 kDa, perbehet nga me shume se 30.000 aminoacide dhe permban 320 proteindomene. Formimi i nje proteine, si dhe ndertimi i saj eshte i konduar me gjenin perkates.
Proteinat jane molekula qe te gjitha qeniet njerezore jane ne gjendje t’i sintetizojne nga atomi i karbonit (C). Ato jane molekula shume te gjata, dhe perbehen nga aminoacidet qe jane elmentet perberese te proteinave, jane elemente ndertuese te organizimit, glucidet dhe lipidet jane gjithashtu te rendesishme pasi qe jane perberes te organizmit.
Proteniat jane furnizuesi i vetem i azotit ne organizem, qe eshte i domosdoshem per rritjen dhe mbajtjen ne jete. Ato perterihen pa ndalur. Shpejtesia e perteritjes ndryshon sipas proteinave. Ato plaken dhe fillojne te shkaterrohen, dhe ky shkaterrim furnizon trupin me energji. 1 gr = 4 kalori (Kcal).
Roli i proteinave ne trup
- Parandalojne shkaterrimin e muskujve.
- Te domosdoshem per rikuperimin e rritjes muskulore.
- Ndihmojne rritjen dhe zhvillimin e trupit.
- Furnizojne trupin me energji.
- Ndihmojne trupin te ndihet i ngopur.
- Ndihmojne per uljen ne peshe.
- Forcojne kockat dhe ndihmojne formimin e tyre.
- Parandalojne osteoporozen.
- Nxitin metabolizmin ne trup.
- Ulin presionin e larte te gjakut.
- Ruajne shendetin e zemres.
- Stabilizojne nivelin e sheqerit ne gjak.
- Ndihmojne ne sherimin e shpejte te plageve.
- Zvogelojne procesin e plakjes.
- Nxitin funksionin e shendetshem te trurit.
- Metabolizem te ngadalte.
- Dobesi dhe renie te theksuar ne peshe.
- Muskuj te dobesuar.
- Nivele te uleta te energjise dhe lodhje.
- Perqendrim te dobet dhe te mesuarit me probleme.
- Depresion dhe humor te keq.
- Dhimbje te muskujve dhe te kockave.
- Ndryshime te sheqerit ne gjak, qe mund te coje ne diabet.
- Sherim te ngadalshem te plageve.
- Imunitet te dobet.
Proteinat me prejardhje bimore:
Proteinat me origjine bimore nuk i kane te gjitha aminoacidet esenciale (pervec sojes), dhe i gjejme te:
- Fasulet
- Bizelet
- Soja
- Qiqra
- Mjalti
- Poleni
- Arrat
- Farat e kungullit, farat e lulediellit, farat e kias, farat e lirit
- Bajamet
- Brokoli
- Thjerrezat
- Dritherat e plote
- Kikiriket
Keto pembajne t gjitha aminacidet e domosdomshe, dhe i gjejme te:
- Mishi i kuq organik
- Mishi i pules
- Peshqit
- Vezet
- Qumeshti
- Kosi
- Hirra
- Djathi
- Gjalpi
Nevojat ditore varen nga pesha:
0.8 - 0.9 gram per 1 kilogram te peshes ne dite, me ndryshime ne baze te rendesise se aktivitetit muskulor.
Per bodybuilding nevojat jane mesatarisht 1.5 - 2 gram per kilogram peshe ne dite:
Pesha juaj - Proteina gjate dites (faktori 1.8/kg/ dite
45 kg - 81 gram ne dite
50kg - 90 gram ne dite
55 kg - 99 gram ne dite
60 kg - 108 gram ne dite
65 kg - 117 gram ne dite
70 kg - 126 gram ne dite
75 kg - 135 gram ne dite
90 - kg - 162 gram ne dite
Nevoja per proteina ndryshon sipas moshes: gjinise, (grate kane me pake nevoje pasi qe masa e tyre muskulore eshte me e vogel). Keto nevoja ditore plotesohen duke konsumuar dy os tri here ne dite ushqim me origjine kafshesh ose bimesh te pasura me proteina.
Burimi: //fb
